Fonofobie en misofonie: wat is dit en hoe kan men ermee omgaan?

Het begrip “miso” is oorspronkelijk Grieks. Het betekent haat of afkeer. Het Griekse “fonie” betekent op haar beurt geluid. Misofonie heeft dus te maken met de onverdraagzaamheid ten opzichte van bepaalde geluiden, zoals het druppelen van een kraan, de gebruikelijke geluiden van iemand die typt op een toetsenbord of het kauwen van kauwgom. Naast andere situaties kunnen dergelijke geluiden enorme irritatie veroorzaken bij de betreffende persoon.

Ook bekend als selectief geluidsgevoeligheidssyndroom is misofonie een neurologisch probleem, waarbij in het centrale zenuwstelsel geluidseffecten worden verwisseld met andere prikkels. Hierdoor kan iemand met misofonie irrelevante geluiden niet negeren en concentreert zich op de onaangename situatie, waardoor irritatie ontstaat.

Hoewel dergelijke voorvallen te maken hebben met onopvallende geluiden, veroorzaken ze ernstige problemen tussen mensen. Doordat de geluiden voor de betreffende persoon onverdraaglijk zijn, kan zelfs agressie tegen de veroorzaker ontstaan. Daarom verlaten de betreffende personen vaak hun woning niet meer.

De reacties op onaangename geluiden kunnen naargelang de mate van misofonie variëren tussen licht, gemiddeld of zwaar. Dit zijn de belangrijkste symptomen van de storing:

• buitensporige reactie op simpele geluiden;
• vertwijfeld proberen om onaangename plaatsen te verlaten;
• buitensporige ergernis en irritatie;
• slecht humeur;
• woedeaanvallen;
• beledigen van de veroorzaker van een geluid.

Deze storing wordt bepaald door de angst of woede bij het horen van bepaalde geluiden – in extreme gevallen van misofonie spreekt men ook van fonofobie. In een dergelijke situatie kan de betreffende persoon lijden aan een zenuwinzinking, sterke transpiratie en zelfs hartkloppingen bij het gekras van bestek op een bord.

In deze categorie valt ook de angst voor luide geluiden als een claxon, alarm, sirenes, vuurwerk en verkeer in grote steden. Dit zijn enkele tekenen van fonofobie:

• paniekaanvallen;
• zenuwinzinkingen;
• snellere hartslag;
• bovenmatige transpiratie;
• stress;
• misselijkheid;
• duizeligheid;
• onverklaarbare pijn in het lichaam;
• flauwvallen.

Ergernis en irritatie kunnen ook een gevolg zijn van gehoorverlies of doofheid, maar misofonie en fonofobie zijn geen ziekten die behandeld kunnen worden via het gehoor. Desondanks raadpleegt u in dit geval het best een audicien of een KNO-arts, want in het kader van de behandeling kan een therapie voor gewenning aan de geluiden of de tinnitus plaatsvinden.
Fobieën zijn angsten die onbewust ontstaan. Daardoor is de irritatie ten opzichte van dagelijkse geluiden afkomstig van een irrationale angst. Een multidisciplinaire aanpak is dan ook aanbevolen, aangeboden door een team van logopedisten, psychiaters en psychotherapeuten. Deze ziekte is op zich ongeneeslijk, maar een passende therapie kan het de betreffende persoon vergemakkelijken om met het ziektebeeld om te gaan en de levenskwaliteit te behouden.
Misofonie en fonofobie zijn storingen die irritatie ten opzichte van geluiden veroorzaken, maar geen problemen met het gehoor, zoals we al vaststelden. Desalniettemin is het onontbeerlijk om bij het herkennen van de eerste symptomen een beroep te doen op de hulp van specialisten, die een inschatting maken en een passende therapie kunnen bepalen. Zo kan de betreffende persoon de angsten onder controle krijgen en een gezond leven leiden.

Herkent u deze storingen? Nee? Dan lijdt u misschien aan een ander probleem. Neem contact op met ons om aan alle twijfel een eind te maken.