Hebben mensen met gehoorverlies dromen die visueel aanzienlijk sterker zijn? Is er een verband tussen gehoorverlies en de levendigheid van dromen?

De geschiedenis van gehoorverlies en levendige dromen

De onderzoekers Mendelson, Singer, en Solomon hielden vroeg in de jaren zestig vraaggesprekken met mensen met ernstig gehoorverlies. De deelnemers werden opgedeeld in drie groepen afhankelijk van wanneer het gehoorverlies werd opgelopen; bij de geboorte, voor het vijfde levensjaar of in een later stadium. Ze ontdekten dat verschillende facetten van de droomervaring sterker was bij de groep met gehoorverlies vanaf de geboorte. De deelnemers in deze groep konden zich hun dromen vaker herinneren. Ook waren hun dromen levendiger, met meer ruimtelijke diepte en intensere kleuren.

In een soortgelijk onderzoek door Stoyva een aantal jaren later werd echter geen verschil gevonden tussen de verschillende groepen. Men was weer terug bij af.

Recente bevindingen

Opgroeien met gehoorverlies kan invloed hebben op iemands emotionele, sociale en cognitieve ontwikkeling. Dit kan op zijn beurt weer een impact hebben op het dromen, met een verhoogde kans dat de sociale en emotionele consequenties van het leven met gehoorverlies ook naar voren komt tijdens de droomtoestand.

Met dit in gedachte richten de wetenschappers Okada, Hitoshi en Wakasaya zich in hun recente onderzoek op het vinden van variaties in zowel het herinneren van dromen door mensen met gehoorverlies, als de inhoud van de dromen.

Aan het onderzoek deden 86 studenten van 15 tot 20-jarige leeftijd mee. De deelnemers hadden een gehoorverlies van ten minste 60 decibel aan beide oren, wat het zeer lastig maakt om een normaal spreekvolume te verstaan, zelfs met hoortoestellen. Een vergelijkend onderzoek werd gedaan met 344 studenten met volledig gehoor.

Alle deelnemers kregen 25 vragen om te beantwoorden. Hierin werd gevraagd naar de frequentie van het herinneren van dromen, nachtmerries en lucide dromen. Ook werden de levendigheid, de zintuigelijke sensaties en de emoties die voorkwamen in dromen in de voorgaande maand onderzocht.

De zintuigelijke sensaties die werden belicht waren zicht, kleur, gehoor, tast, proprioceptie, smaak, reuk, viscerale pijn en thermometrie.

De emoties betroffen vreugde, hoop, geluk, woede, verdriet, angst, spanning, verbazing en schaamte.

De resultaten

Mensen met gehoorverlies scoorden hoger op veel van onderdelen die werden onderzocht. Zo konden zij zich vaker intense en levendige dromen herinneren, zoals nachtmerries en lucide dromen. Ook ervoeren zij sterkere zintuigelijke gewaarwordingen, zoals smaken en geuren, pijn en temperatuur en verschillende emoties, waaronder hoop, woede, angst, spanning, verbazing en schaamte.

Over het geheel lijken de resultaten de theorie te ondersteunen dat er een compensatie plaatsvindt in het beleven van dromen door mensen met gehoorverlies. Zij dromen intenser zowel wat betreft sensorische gewaarwordingen als vanuit emotioneel perspectief.