Tinnitus, een persoonlijke zaak

Twee miljoen Nederlanders hebben wel eens last van tinnitus. En maar liefst 300.000 mensen in Nederland hebben te maken met ‘chronische tinnitus’, stelt Conny Polleunis, hoofd Audiologie bij Schoonenberg. ‘Veel mensen kennen de tijdelijke piep wel in hun oren na een concert of feestje waar het geluid te hard stond. Dat is een van vele verschijningsvormen van tinnitus. Maar er zijn ook mensen die continu een geluid in hun hoofd hebben. Dat is chronische tinnitus. En dat heeft echt een grote impact op iemands leven.’

Dat bevestigt Els van Honschoten meteen. ‘Op een gegeven moment ging mijn tinnitus niet meer weg. Ik had altijd een piep in mijn hoofd. Om gek van te worden. Ik zat op de bank en kon eigenlijk niet meer functioneren. Dan ga je nadenken. Wat als dit nou nooit meer weggaat. Hoe moet ik dan werken? Kan ik er dan niet meer op uit? En mijn kinderen en kleinkinderen dan? Ik wist dat ik er iets aan moest doen. Maar wat? Ik wist niet eens of het te behandelen was.’

En dat is meteen één van de lastige dingen van tinnitus. De behandeling verloopt niet via een stappenplan met een gegarandeerde uitkomst. Het is juist het tegenovergestelde. Want in de meeste gevallen is tinnitus subjectief. Anders dan bij objectieve tinnitus, waarbij het geluid door een arts met bepaalde apparatuur meetbaar is, is bij subjectieve tinnitus het geluid echt alleen door de persoon zelf waarneembaar. Bovendien is tinnitus een symptoom. Het is een gevolg van overbelasting en kan zowel samenhangen met gehoorverlies als lichamelijke of psychosociale oorzaken kennen. Conny Polleunis: ‘In de meeste gevallen hebben we te maken met subjectieve tinnitus. Daarbij is er geen duidelijke oorzaak die gemakkelijk weg te nemen is. Dat maakt de behandeling van tinnitus complex. Het krijgen van correcte informatie en goede begeleiding zijn daarbij cruciaal. Tinnitus Retraining Therapy (TRT) is één van de weinige wetenschappelijk onderbouwde therapieën voor tinnitus en overgevoeligheid voor geluid. Lees er meer over bij de World of Hearing.

Conny Polleunis vervolgt. ‘Mensen met zware tinnitus komen vaak terecht bij een audiologisch centrum. Daar is een multidisciplinair team aanwezig dat de tinnitus integraal bekijkt en zeer uitgebreide begeleiding kan bieden waar nodig. In dat team zitten onder andere een audioloog en een psycholoog. Maar lang niet iedereen met tinnitusklachten komt (alleen) bij een audiologisch centrum terecht. De audiciens van Schoonenberg zijn bijvoorbeeld de aangewezen personen om mensen te helpen bij lichte tinnitusklachten. Of om het traject via het audiologisch centrum te ondersteunen met ‘geluidsverrijking’.

Els van Honschoten is uiteindelijk bij een audiologisch centrum geweest. ‘Dat was een belangrijke stap. Daar kreeg ik informatie. Daar werd mij duidelijk gemaakt dat leven met tinnitus mogelijk is. En via dat centrum ben ik ook terechtgekomen bij Schoonenberg. Waar ze mij hielpen met hoortoestellen met een tinnitusmaskeerder. Wist ik veel wat dat was. Maar inmiddels wil ik echt niet meer zonder.’

Een kleine groep mensen heeft baat bij het maskeren van de tinnituspiep. En dat kan met hoortoestellen die een soort tegengeluid uitzenden of ander geluid juist versterken om zo de aandacht van de piep af te leiden. In het geval van Els werkt het geluid van een waterval. ‘Door het geluid van een waterval harder of zachter te zetten op mijn hoortoestel heb ik echt minder last van mijn tinnitus. Het is er nog wel maar ik kan er goed mee leven. Ik werk weer. Ik ga er op uit met mijn man. Ik geniet van mijn kleinkinderen. Ik sta weer positief in het leven.’

De aanpak van tinnitus is maatwerk aldus Conny Polleunis. ‘Ik wil mensen echt op het hart drukken om zich te laten voorlichten door een specialist. Via de huisarts, een KNO-arts, een audicien of in het Audiologisch Centrum. De informatie die je zelf hebt over tinnitus is van invloed op hoe je tinnitus ervaart. Op internet lees je veel bangmakerij en is het soms lastig om feiten en fictie te scheiden. Het hebben van de juiste informatie zorgt er vaak al voor dat mensen ontspannen. Minder gestrest zijn. Dat zorgt er vaak weer voor dat er te leven is met tinnitus.’

Els van Honschoten is het daar mee eens. ‘Ik besef me goed dat ik geluk heb dat de behandeling zo’n positief effect op mij heeft. Door de informatie die ik heb, en door mijn hoortoestellen kan ik een normaal leven leiden. Ondanks mijn tinnitus.’